„Biblioteczne spotkania z historią”, organizowane przez Książnicę Zamojską po raz drugi, wpisują się w Zamojski Festiwal Filmowy Spotkania z historią, będący wspólną inicjatywą TVP Historia, Centrum Kultury Filmowej „Stylowy” w Zamościu i Miasta Zamość. W tym roku odbyły się pod hasłem „zawsze Stylowy Baczyński”, bo w znacznej części programu nawiązywały do życia i twórczości poety, będącego jednym z Patronów Literackich Roku 2021.
To trzydniowe święto obfitowało w wiele wydarzeń skierowanych do mieszkańców i turystów w różnym wieku. Każde z nich nawiązywało do ważnych rocznic takich jak jubileusz 100-lecia biblioteki, 95-lecie zamojskiego kina czy wspomniana wcześniej 100. rocznica urodzin K. K. Baczyńskiego.
Jedną z ciekawszych inicjatyw było spotkanie autorskie z Katarzyną Zyskowską, autorką m.in. bestsellerowej powieści Ty jesteś moje imię o miłości Barbary i Krzysztofa Baczyńskich. Odbyło się
20 sierpnia o godz. 16.00 na Rynku Wodnym w Zamościu i stanowiło element otwierający tegoroczną edycję „Bibliotecznych spotkań z historią”. „To była bardzo ciekawa rozmowa”, „prawdziwa uczta literacka” – mówili czytelnicy po spotkaniu. Pani Katarzyna podzieliła się z nami wieloma ciekawostkami dotyczącymi K. K. Baczyńskiego. Podczas pracy nad książką o poecie, przerobiła tony materiałów i przeczytała wszystkie jego wiersze, stała się niemalże ekspertem w tym temacie. Książka Ty jesteś moje imię szybko podbiła serca czytelników, a Katarzyna Zyskowska zyskała rzeszę fanów. Dziś już nie jest do kupienia i choć zapewne znajduje się w zbiorach wielu bibliotek, trudno trafić na nią na półce, bo niezmiennie od lat jest bestsellerem i właściwie przechodzi z rąk do rąk. Pocieszający jest fakt, że w przyszłym roku do księgarń trafi nowe wydanie tej książki. Jak mówiła autorka czułam pewien niedosyt, nie do końca byłam zadowolona z tej romantycznej wersji, dlatego postanowiłam ponownie zmierzyć się z tym tematem. Środek ciężkości historii o Baczyńskich przesunął się w inne miejsce – mniej w niej miłości, czułości, a więcej mroku i popiołów Warszawy. Weszłam głębiej w konspirację, w akcje bojowe: strzelałam, wysadzałam pociągi, uciekałam przed łapanką, czołgałam się w lesie podczas niemieckiej obławy i poczułam smak strachu i ziemi w ustach… Czas płynął, autorka wyczerpująco odpowiadała na kolejne pytania. Dowiedzieliśmy się m.in. jak wygląda współpraca z wydawnictwami, jakie rytuały towarzyszą jej pracy, kto jest pierwszym recenzentem jej książek, którą z nich lubi najbardziej i jak spędza swój wolny czas. Na koniec usłyszeliśmy fragment nowego wydania książki Ty jesteś moje imię, zrobił na nas dobre wrażenie, zaintrygował, sprawił, że już nie możemy się doczekać, kiedy trafi do księgarni.
Czas przewidziany na spotkanie minął szybko. Musieliśmy kończyć, bo czekał na nas następny, równie ekscytujący, punkt „Bibliotecznych spotkań z historią” – montaż słowno-muzyczny poezji
K. K. Baczyńskiego. Stanowił kolejną odsłonę, organizowanej przez Książnicę, wakacyjnej akcji „Wszystkie książki mówią”, podczas której przy naszej plenerowej bibliotece na Rynku Wodnym czytaliśmy publicznie poezje Literackich Patronów Roku 2021. Do czytania wierszy Baczyńskiego zaprosiliśmy przedstawicieli służb mundurowych: Policji, Straży Miejskiej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej, PKP LHS oraz zamojskich harcerzy. Dzięki ich obecności słowa Baczyńskiego wybrzmiały głośniej, wyraźniej i bardziej dostojnie, a całe wydarzenie nabrało bardzo uroczystego wymiaru. Czytanie przeplatane było pięknymi piosenkami Michała Bajora, Marka Grechuty czy Grzegorza Turnaua, śpiewanymi przez Kaję Peć – młodą, utalentowaną, odnoszącą duże sukcesy artystkę z Zamościa. To było wyjątkowo wzruszające spotkanie. Głośne czytanie wprawiło nas w zadumę, wysłuchane interpretacje wierszy i piosenek na długo zostaną w naszej pamięci. Publiczność nie kryła wzruszenia, a kiedy zabrzmiały dźwięki utworu List do matki, autorstwa Beaty Peć – mamy Kai, niejednemu zaszkliły się oczy.
Powoli wyczerpały się kolejne punkty scenariusza. Ta godzina szybko minęła… aż żal było kończyć. Wychodząc, chyba wszyscy mieliśmy poczucie dobrze wykorzystanego czasu i przekonanie,
że mówiliśmy o rzeczach ważnych i doświadczyliśmy sztuki wyższej. Myślami byliśmy już na kolejnym spotkaniu poetyckim, które ma się odbyć we wrześniu.
Poza omówionymi wydarzeniami w ramach „Bibliotecznych spotkań z historią” przygotowaliśmy, także coś dla osób, które z różnych powodów nie mogły uczestniczyć w wydarzeniach „na żywo”. Od 20 sierpnia na naszym kanale YouTube można obejrzeć wirtualną wystawę plakatów związanych z dawnym kinoteatrem „Stylowy” oraz kinem dźwiękowym „Stylowy”, dostępnych w Federacji Bibliotek Cyfrowych. Wystawa prezentuje 95 plakatów z okazji 95-lecia zamojskiego kina. Ponownie udostępniliśmy także przygotowaną jeszcze na początku roku i bijącą rekordy oglądalności, prezentację multimedialną: Krzysztof Kamil Baczyński – wystawa z okazji 100. rocznicy urodzin. Ponadto na stronie internetowej biblioteki, profilu społecznościowym Facebook, a także w namiocie Letniej Czytelni Książki i Prasy dostępny był zestaw Zagadki Stulatki. Każdy chętny mógł sprawdzić swoją wiedzę na temat Biblioteki, Kina „Stylowy” i historii Zamościa. Podobnie jak w roku ubiegłym zaprosiliśmy mieszkańców i turystów do mobilnej gry miejskiej ulicami Starego Miasta pt. Zamojskie Poga(duchy) i zaproponowaliśmy im trzydniowy kiermasz książki historycznej.
Program „Bibliotecznych spotkań z historią” był bogaty. Każda z zaproponowanych form zyskała uznanie czytelników. Wygląda na to, że wpiszą się na stałe do kalendarza imprez bibliotecznych. Jest to cenna inicjatywa, która dla Biblioteki stanowi przede wszystkim okazję do promowania książki historycznej. Jako instytucja kultury, która służy zachowaniu dziedzictwa narodowego, dostrzegamy ogromną potrzebę mówienia o historii, bo jak powiedział Józef Piłsudski Naród, który nie szanuje swej przeszłości nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości. Dlatego już dziś możemy obiecać, że za rok znowu spotkamy się z historią… w Bibliotece.
Barbara Grabowska
