Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu posiada w swoich zasobach wydawnictwo autorstwa Maurycego Hauke O monetach bitych w Zamościu w 1813 roku: wyjątki z dziennika utrzymywanego przez Generała dywizji Hauke, Naczelnego Dowódcę twierdzy Zamość w czasie oblężenia takowej w roku 1813 i choć to temat szeroko opisany warto przytoczyć fragment z oryginału wzięty:
- 3 Września. Generał dowódcą twierdzy, chcąc korzystać ze znajdującej się w Zamościu starej miedzi i sreber franciszkańskich złożonych w kollegijacie, postanowił bić z nich pieniądze. Pod-Inspektor Kontecki i Major placu Machnicki trudnią się pierwszy Mennicą do srebrnych, drugi do miedzianych. Ze srebra będą wybite dwu-złotówki z napisem na jednej stronie: „Moneta w oblężeniu Zamościa”, a z drugiej: „2 złote-1813“, a wokoło „Boże dopomóż wiernym ojczyźnie” z miedzi, 6-groszówki z takimże napisem. Rozkaz do Pod-Prefekta Zarębskiego, Pod-Inspektora Konteckiego i Majora placu Machnickiego: Ze złożonych w Kollegijacie tutejszej sreber Kościelnych, należących do klasztoru XX Franciszkanów. W. Pod-Prefekt wybierze te, których robota ma najmniej wartości i oddać je raczy urzędownie panu Pod-Inspektorowi Konteckiemu, pod którego Dyrekcyą pieniądze mają być z nich wybite. Z całej czynności powinien być zrobiony wywód słowny, w assystencyi Majora placu, Burmistrza i członka z Magistratu, niemniej X Kanonika przełożonego Kollegijaty, którego jeden egzemplarz zostanie w kollegijacie, drugi w Pod – Prefekturze, trzeci w Magistracie, czwarty u p. Pod-Inspektora Konteckiego, piąty u mnie, a szósty do biura placu oddany będzie.
- 15 Listopada. Z wziętych w rekwizycyą z kassy Magistralnej 1.330 sztuk 6-grajcarówek austryackich, wybite zostały w Mennicy garnizonowej tyleż sztuk 6-groszówek i do Kassy wojskowej złożone.
- 22 Listopada. Z wziętych w rekwizycyę ze składu Sreber franciszkańskich ff. 159 łutów 26, wybita została Summa Złp. 15,660 i ta do kassy wojskowej złożona.
Rozkaz dzienny wydany przez Generała Dywizyi Hauke Naczel. Dowódzcę t.Z d. 23 Listopada 1813 r. Ze sreber pozostałych po XX. Franciszkanach na składzie w Kollegijacie tutejszych będących, wzięto w rekwizycyę funtów 159 łutów 26 wagi Wiedeńskiej, z tych za staraniem Pod-Inspektora Konteckiego i porucznika Inżynierów Hincza, wybite zostały pieniądze w dwu – złotówkach piętnaście tysięcy sześćset sześćdziesiąt złotych polskich N 15,660, po wybiciu tej summy pozostało jeszcze srebra funtów ośm, łutów 16, które się stopić nie dało, i p. Pod – Prefektowi Zarębskiemu dla zwrócenia go właścicielom Franciszkanom oddanem zostało. Miedzi austryackiej wzięto z kassy Magistralnej w 6-grajcarówkach 1,330 sztuk, czyli złotych 266. Z tych, za staraniem kapitana Machnickiego, wybito 6-groszówek 1,330 . sztuk, czyli złotych 266. — Obydwie te summy obracają się na zapłacenie Garnizonu, Urzędnikom cywilnym i jeńcom rossyjskim, pięcio-dniowego żołdu bez Massy, obecnym pod bronią, który niezwłocznie ma być wypłacony. — Stępie i machiny, w przytomności Pod-Prefekta Zarębskiego, Pod – Inspektora Konteckiego, Majora placu i Burmistrza mają być zniszczone, a wywód słowny z tej czynności, której egzemplarz jeden w Magistracie złożonym zostanie, sporządzonym będzie Imieniem Garnizonu; panu Pod – Inspektorowi Konteckieinu, Kapitanowi Machnickiemu, porucznikowi Hincz i podpułkownikowi Płonczyńskiemu, który się także do tego przykładał, za uczynioną w tej okoliczności usługę, podziękowanie oświadczam. Trudności doświadczone przy wystawianiu machin, są wiadome całemu Garnizonowi. Załatwienie onych czyni zaszczyt tym, którzy się do tego przykładali.
Literatura:
- Hauke O monetach bitych w Zamościu w 1813 roku: wyjątki z dziennika utrzymywanego przez Generała dywizji Hauke, Naczelnego Dowódcę twierdzy Zamość w czasie oblężenia takowej w roku 1813.
- Kałkowski Tysiąc lat monety polskiej. Wydawnictwo Literackie, Kraków 1981.
- Plage Monety bite dla prowincji polskich przez Austrię i Prusy oraz monety Wolnego Miasta Gdańska, Księstwa Warszawskiego i w oblężeniu Zamościa, Kraków 1906.
- Feduszka Pieniądz emitowany w oblężonym Zamościu w 1813 roku.
- Rutkowski Monety bite w czasie oblężenia Zamościa w 1813 r. Zamość 1918
Rycina z książki pt. Monety bite dla prowincji polskich przez Austrię i Prusy oraz monety Wolnego Miasta Gdańska, Księstwa Warszawskiego i w oblężeniu Zamościa. Karol Plage, Kraków 1906
zdjęcia monet z aukcji internetowych