Jak wynika z danych przedstawionych przez GUS, pod koniec 2019 roku Zamość liczył dokładnie 63511 mieszkańców. Pod względem liczby ludności zajmujemy drugie miejsce w województwie i 62 w Polsce. A jak było dawniej? W ciągu XVII i XVIII wieku liczba mieszkańców miasta utrzymywała się na poziomie kilku tysięcy, dopiero pod koniec XVIII stulecia wzrosła do około 10 000. Warto zaznaczyć, że ówczesny Zamość był miastem wielokulturowym. Mieszkali w nim obok siebie Polacy, Żydzi, Ormianie i przedstawiciele wielu innych narodowości. Burzliwy wiek XIX to okres wyraźnych wahań tej liczby, do czego przyczyniało się wiele wydarzeń np. powstań. Po likwidacji twierdzy, wraz z rozwojem miasta na nowych terenach i dołączaniem pobliskich wsi przybywało także jego mieszkańców – w 1895 roku było ich prawie 11 tysięcy. Dynamiczny wzrost utrzymywał się do I wojny światowej i w okresie międzywojennym. Przed wybuchem I wojny światowej większość stanowili Żydzi – około 68% , później ich przewaga malała. W momencie wkroczenia Niemców do Polski, stanowili niecałe 40 % społeczeństwa Zamościa. W wyniku działań wojennych Zamość utracił około 25% ludności. W 1944 miasto liczyło 19 800 mieszkańców. Powojenny wyż demograficzny na przełomie lat 50. i 60. poskutkował szybkim powrotem do przedwojennej liczby zamościan. Kolejny okres szczególnie dynamicznego wzrostu liczby mieszkańców to przełom lat 70. i 80., kiedy to Zamość uzyskał status miasta wojewódzkiego. Największą liczbę mieszkańców Zamościa odnotowano w grudniu 1998 roku – 68 288 ludzi. W roku 1999 faktyczna liczba mieszkańców miasta spadła o ponad 1000, mimo dodatniego przyrostu rzeczywistego. Od tego czasu liczba zamościan stale się waha, ale nieznacznie.
Wraz z upływem lat i wieków zmieniał się Zamość i zmieniali się jego mieszkańcy. Pozostaje mieć tylko nadzieję, że nadal, jak twierdził dziewiętnastowieczny księgarz Dawid Szyfman, zamojskie powietrze czyni mądrym.
