Gdzie diabeł nie może, tam babę pośle stwierdza znane polskie porzekadło. O prawdziwości tego powiedzenia mogli się przekonać ci, którzy mieli do czynienia z Cecylią Kuncewiczową. Kim była kobieta spowinowacona ze znaną pisarką? Urodziła się w 1869 roku w Lublinie w rodzinie o tradycjach socjalistyczno-niepodległościowych. Po ukończeniu gimnazjum zajęła się nauczaniem, pracowała między innymi jako nauczycielka języka polskiego w bardzo postępowej wówczas  Żeńskiej Szkole Handlowej.  W swojej działalności zajmowała się edukacją nie tylko młodzieży, ale także dorosłych. Stworzyła własny podręcznik do nauki języka polskiego, można go znaleźć w zbiorach lubelskiej Wojewódzkiej Biblioteki im. Łopacińskiego.

W roku 1918 przeprowadziła się do Zamościa, gdyż otrzymała zadanie zorganizowania żeńskiego Seminarium Nauczycielskiego w tym mieście. W latach 1920 – 29 pełniła rolę dyrektora tej placówki, jednocześnie przez rok, od 1919 roku, była przełożoną żeńskiego gimnazjum w Zamościu. Cecylia Kuncewiczowa to prawdziwy wulkan energii, aktywnie udzielała się społecznie i towarzysko. Uczestniczyła w licznych akcjach i zbiórkach, wygłaszała odczyty o tematyce patriotycznej i społecznej, pisała felietony dla lokalnej prasy. Zaangażowała się w pracę Komitetu Obywatelskiego, zbierającego fundusze na tablicę pamiątkową oraz odbudowę celi Waleriana Łukasińskiego w Zamościu. Jak wspomina w swoim dzienniku Zygmunt Klukowski, była bez reszty oddana szkole i jeśli chodziło o dobro jej ukochanego seminarium potrafiła poruszyć niebo i ziemię.

Po ukończeniu 60 lat została przeniesiona w stan spoczynku, a w 1930 roku wyjechała z Zamościa. W latach trzydziestych udała się w podróż do Brazylii, gdzie spędziła kilka lat prowadząc działalność oświatową i patriotyczną. Była zbulwersowana, tym że  polscy urzędnicy już w pierwszym pokoleniu rozmawiają z dziećmi po portugalsku i dlatego walczyła o powstanie polskich szkół.

W 1932 roku zamieszkała w Warszawie., a po wojnie w Sopocie u syna. Tam zmarła w 1951 roku. Została pochowana w Lublinie na cmentarzu przy ulicy Lipowej. Miała pięcioro dzieci. Jej syn Jerzy ożenił się z Marią Kuncewiczową. Z literaturą był związany także wnuk Piotr Kuncewicz, znany pisarz i krytyk literacki.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kuncewicz Cecylia  (hasło), [w:] A. Kędziora, Encyklopedia miasta Zamościa, Zamość 2012, s. 334.