I dzień

Zamojski Festiwal Książki to ważne dla Książnicy Zamojskiej i mieszkańców Zamościa wydarzenie, organizowane od 2011 r. Ma na celu promowanie książki oraz rozbudzanie potrzeb czytelniczych wśród wszystkich grup wiekowych i społecznych. Przedsięwzięcie skierowane jest do miłośników książek ale nie tylko, także do ludzi niebędących uczestnikami życia literackiego. Służy jednej
z podstawowych misji biblioteki, jaką jest zapewnienie lokalnej społeczności jak najszerszego dostępu do kultury słowa.

10 Zamojski Festiwal Książki odbywał się 24 – 26 września 2020 r. pod hasłem: Książka drogą do wyobraźni. Tegoroczna odsłona nawiązywała do obchodów Roku Hetmana Stanisława Żółkiewskiego, jednego z najwybitniejszych wodzów w dziejach oręża polskiego. Podkreślała jego związki z założycielem Zamościa Janem Zamoyskim. Akcentowała także przypadającą w bieżącym roku 440 rocznicę podpisania aktu lokacyjnego Zamościa. Chcieliśmy poprzez to wzmocnić tożsamość narodową i kulturową odbiorców. W programie miały miejsce m.in.: spotkania z historykami, pisarzami, blogerami i youtuberami, warsztaty połączone z nowoczesną technologią rozwijające czytelnictwo i kreatywność oraz Gala 10-lecia zakończona koncertem Lubelskiej Federacji Bardów.

24 września 2020 r. – pierwszy dzień Zamojskiego Festiwalu Książki o charakterze historycznym rozpoczął się spotkaniem z  dr Jackiem Feduszką, starszym kustoszem z Muzeum Zamojskiego. Jego historyczny wykład: W służbie królowi „Początek i progres wojny moskiewskiej” Stanisława Żółkiewskiego i jego listy, jako wyrazy politycznej postawy hetmana. Na spotkanie przybyła grupa młodzieży
z Zespołu Szkół Ponadpodstawowych Nr 4 z Oddziałami Integracyjnymi im. Dzieci Zamojszczyzny w Zamościu. Uczniowie mieli okazję poznać osobę hetmana Stanisława Żółkiewskiego, nie tylko jako hetmana, ale też jako pisarza. Był przykładem dobrego obywatela i wielkiego patrioty. Jego pamiętnik to ważne źródło historyczne, które nadal jest wzorem staropolskiej prozy.

Po wykładzie młodzież przeniosła się w wirtualną rzeczywistość, dzięki warsztatom o tematyce historycznej z wykorzystaniem nowych technologii, które przeprowadziła Katarzyna Mojska – bibliotekarka Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie. Uczestnicy poznali interesujące aplikacje, a dzięki okularom VR mogli zwiedzać zabytki i miasta, wejść do obrazu albo do sypialni van Gogha, a nawet polecieć w kosmos. Nowe media wspólnie z tradycyjną książką rozwijają kreatywność i pobudzają wyobraźnię. To dowód na to, że nowoczesne technologie mogą służyć promocji czytelnictwa wśród młodych ludzi.

Uczeń i mistrz. Współpraca Jana Zamoyskiego ze Stanisławem Żółkiewskim to kolejny wykład historyczny, który odbył się tego dnia. Zaprezentował go dr Przemysław Gawron – pracownik naukowy Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, autor książek historycznych, jak również kilkudziesięciu artykułów. Na spotkanie przybyła liczna grupa mieszkańców Bursy Międzyszkolnej nr 1 w Zamościu. Młodzież dowiedziała się m.in. jak wyglądała współpraca Jana Zamoyskiego ze Stanisławem Żółkiewskim. W 1566 r. został on dworzaninem kanclerza Jana Zamoyskiego i to właśnie od niego uczył się wojennego rzemiosła. Wspólnie uczestniczyli w wojnach batoriańskich, w Inflantach i w Mołdawii, a także przeciwko arcyksięciu Maksymilianowi pod Byczyną. 

Nie mogło zabraknąć spotkania autorskiego. Późnym popołudniem w naszej Bibliotece miała miejsce promocja książki Roztoczańskie zamyślenia Moniki Rebizant-Siwiło. Rozmowę z Autorką przeprowadziła nasza koleżanka – Joanna Grabczak. Na spotkanie z pisarką przybyła liczna publiczność, która mogła poznać bliżej pisarkę i jej twórczość, zadać pytania i porozmawiać.

10 Zamojskiemu Festiwalowi Książki towarzyszyła maskotka – SOWA, która promowała wydarzenie i zachęcała odwiedzających do brania w nim udziału. Najwięcej emocji wzbudzała wśród najmłodszych uczestników wydarzenia. Goście Książnicy Zamojskiej chętnie pozowali do zdjęć z SOWĄ. Podczas trwania Festiwalu swój kącik mieli mali czytelnicy w specjalnie przygotowanej do tego Strefie Małego Czytelnika. Prowadzona była również zbiórka książek „Już przeczytanych” w celu przekazania ich osobom o ograniczonej sprawności oraz kiermasz książki używanej.

II dzień

25 września 2020 roku
– słońce, lekki powiew wiatru, wesołe nastroje. Pogoda dopisała, by przed budynkiem Książnicy Zamojskiej i Młodzieżowego Domu Kultury im. K. Makuszyńskiego
w Zamościu miało miejsce uroczyste otwarcie wystawy plastycznej ph. Droga do kultury. Happening przygotowany został we współpracy z zaprzyjaźnionym MDK.

Na widowisko przybyli wychowankowie Niepublicznego Przedszkola „Słoneczko” wraz z opiekunkami. Zgromadzonych przywitał dyrektor Książnicy Zamojskiej Piotr Bartnik oraz Anna Antoszczak – zastępca dyrektora Młodzieżowego Domu Kultury. Happening przygotowali i poprowadzili nauczyciele MDK Wioletta Brzozowska i Paweł Kołodziejczyk.

Prace plastyczne, z których stworzona została Droga do kultury wykonały dzieci z zaprzyjaźnionych przedszkoli oraz uczestnicy wakacyjnych zajęć bibliotecznych. Swój wkład mieli również wychowankowie Wioletty Brzozowskiej, Magdaleny Cieplechowicz-Buczak i Magdaleny Majer – plastyków MDK. Prezentowały się wyjątkowo i powodowały uśmiech na twarzach widzów.

Dzieci przygotowały część artystyczną – śpiewały, tańczyły, malowały kredą po chodniku. Przedszkolaki świetnie się bawiły, a razem z nimi maskotka – SOWA, która rozbawiała małych i dużych gości. Na koniec maluchy zostały nagrodzone słodkim poczęstunkiem.

Tym radosnym krokiem weszliśmy w drugi dzień Festiwalu.

Jak lansować książkę w sieci? – mogliśmy się dowiedzieć na spotkaniu z Marią Krasowską, 23-letnią pisarką, na które przybyli uczniowie z II Liceum Ogólnokształcącego im. M. Konopnickiej
w Zamościu. Marysia to otwarta i pogodna osoba, która wiele podróżuje po świecie. Prowadzi swój kanał na Youtube Zwariowani, jest też blogerką, ponadto pisze książki dla dzieci i młodzieży. Spod jej pióra wyszły takie pozycje jak: Wyspa X, której kontynuacją jest niedawno wydana Na tropie magii oraz Banda niematerialnych szaleńców. Widząc pozytywne nastawienie Marysi mamy wrażenie, że nie ma rzeczy niemożliwych, a „chcieć to móc” to dewiza naszego Gościa.

Co więcej, mieliśmy okazję dowiedzieć się jak wygląda szkoła w Stanach Zjednoczonych, gdzie była na wymianie i co sądzi amerykańskim szkolnictwie. Słuchając niezwykle ciekawych opowieści
o podróżowaniu, o zamiłowaniu do czytania i do życia uczniowie mogli spojrzeć na świat z innej strony. Jest osobą niezwykle kreatywną ma wiele zainteresowań, kocha akrobatykę, kocha taniec. Książki Marii Krasowskiej znajdują się w zbiorach Książnicy Zamojskiej. Mamy nadzieję, że Autorka zachęciła uczestników spotkania do sięgania po literaturę, nie tylko Jej, ale też i innych autorów.

Piątkowe wydarzenia zakończyliśmy klimatycznym spotkaniem literackim z prozaikiem, eseistą, poetą Piotrem Szewcem. Autor pochodzi z Zamościa, jest autorem m.in. głośnej powieści „Zagłada” oraz nominowanych do Nagrody NIKE za 2000 rok „Zmierzchów i poranków”. Rozmowę z gościem prowadził Piotr Linek – zamościanin, poeta, publicysta, animator życia literackiego, nauczyciel języka polskiego w I Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Zamoyskiego w Zamościu. Poetycki nastrój spotkania stworzył głos Waldemara Barwińskiego, aktora Teatru Dramatycznego w Warszawie. Między zdaniami w tle słuchaliśmy nagranych przez niego fragmentów tekstów Piotra Szewca. Publiczność nie zawiodła, aktywnie uczestniczyła w spotkaniu. Uczestnicy z wielkim zainteresowaniem słuchali, zadawali pytania, nie obyło się bez wzruszeń…

III dzień

26 września 2020 roku – sobotnia odsłona święta książki zaplanowana była na Rynku Wodnym w Zamościu. Niestety z powodu niepokojących zapowiedzi załamania pogody wszystkie wydarzenia Zamojskiego Festiwalu Książki zostały przeniesione do budynku Książnicy Zamojskiej. Zmiana była nie lada wyzwaniem dla organizatorów, ale udało się dopiąć wszystko na ostatni guzik!

Ten dzień był niezwykle emocjonujący. Rozpoczęliśmy atrakcją dla małych odbiorców. Na spotkanie z nimi przybyła autorka serii Ksiąg Roztoczańskich Krasnali Lusia Ogińska. To poetka, publicystka, dramatopisarka, autorka książek dla dzieci, malarka, ilustratorka. W warsztatach uczestniczył również jej pies – Wicia. Niewątpliwie stał się „gwiazdą” spotkania i zwracał uwagę wszystkich obecnych. Dzieci poznawały twórczość Autorki, tworzyły prace plastyczne, za które otrzymały nagrody.

Drugim wydarzeniem tego dnia było spotkanie ph. Życie bez barier z niepełnosprawnym działaczem społecznym, dziennikarzem Robertem Marchwianym. Towarzyszyli mu najbliżsi – żona
i rodzice. Swoją historię rozpoczął od początku, czyli od dzieciństwa. Mówił o trudzie jaki musiał pokonywać on i jego rodzina, o pasjach i planach na przyszłość. Co lubi? Podkreślił, że książki od zawsze mu pomagały i odgrywały ważną rolę w jego życiu. Najwięcej ma w domu książek Joanny Chmielewskiej. Codzienność wymaga od niego ogromnej determinacji oraz motywacji do ciągłego przezwyciężania pojawiających się przeszkód. Robert Marchwiany to doskonały przykład człowieka „bez barier”, mimo wielu przeciwności ciągle idzie do przodu.

Po południu do Książnicy Zamojskiej zawitała najpopularniejsza autorka powieści kryminalnych w Polsce – Katarzyna Bonda. Już od dawna była wyczekiwanym gościem w naszej bibliotece. Spotkanie z królową polskich kryminałów poprowadził Piotr Piela z Książnicy Zamojskiej. Autorka jest osobą z niezwykłym temperamentem. Chętnie dyskutowała z czytelnikami, którzy zalewali ją lawiną pytań. Z ochotą pozowała do pamiątkowych zdjęć i podpisała fanom górę książek. Podkreślała, że to dla swoich czytelników pisze i jak ważne jest dla niej pisanie książek. Podczas indywidualnych rozmów Autorki z czytelnikami, zaprezentowali się wychowankowie Zamojskiego Ogniska Muzycznego. Utalentowani młodzi artyści grali i śpiewali piosenki m.in. Kayah, Marka Grechuty. Ich prezentacja była też wstępem do Gali 10-lecia Zamojskiego Festiwalu Książki.

Jak co roku Gala była okazją do podziękowań dla osób i instytucji, które wspierają działania Biblioteki. Szczególne podziękowania kierowane są też do tych, którym służymy – CZYTELNIKÓW. Corocznie przyznawaną Kartą Honorowego Czytelnika podczas jubileuszowego Festiwalu otrzymał Senator RP Jerzy Chróścikowski – za wsparcie w pozyskiwaniu środków pozabudżetowych na poprawę naszej infrastruktury. Złote Obwoluty – nagrody dla sponsorów i partnerów w tym roku otrzymali: Andrzej Szewczuk zastępca Dyrektora ds. Administracyjno-Technicznych Samodzielnego Publicznego Szpitala Wojewódzkiego im. Papieża Jana Pawła II w Zamościu – za budowanie skutecznego partnerstwa dla kultury, Krzysztof Bielecki – za promowanie czytelnictwa
i współpracę z Książnicą Zamojską, Renault Euro-Car Sp. z o.o. – za wspieranie działań bibliotecznych promujących czytelnictwo w Zamościu oraz Beata i Dariusz Marciniewiczowie – za wspieranie działań wydawniczych Książnicy Zamojskiej.

Ale to nie koniec nagród…Nie można pominąć Najaktywniejszych Czytelników, którzy budują czytelnictwo i regularnie korzystają z naszych zbiorów. Nagrody wręczyli Piotr Zając Zastępca Prezydenta Miasta Zamość oraz Piotr Orzechowski Dyrektor Wydziału Kultury i Sportu Miasta Zamość. Wszystkim nagrodzonym serdecznie gratulujemy!

Książka drogą do wyobraźni – X Zamojski Festiwal Książki zakończył się niepowtarzalnym koncertem Lubelskiej Federacji Bardów z Katarzyną Wasilewską-Kowanek. Rozpoczęło się od niespodzianki. Pękła struna w skrzypcach Kasi. Jan Kondrak skomentował, że jest to zapowiedź udanego występu. I tak było, a strunę zachowamy na pamiątkę wspaniałego koncertu podsumowującego jubileuszowy 10 Zamojski Festiwal Książki! Owacjom nie było końca, a my jako organizatorzy całego wydarzenia jesteśmy dumni, że i tym razem się udało!

Mamy nadzieję, że Festiwal przyczyni się do powiększenia grona naszych czytelników. Książka ma wiele atutów – poszerza horyzonty i wiedzę, rozwija słownictwo, pobudza wyobraźnię. Można wymieniać wiele więcej…

Podsumowując książka drogą do wyobraźni.

Festiwal odbywał się pod Honorowym Patronatem Prezydenta Zamościa Andrzeja Wnuka oraz Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiarskiego.

Wydarzenie dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Partnerem wydarzenia było Województwo Lubelskie „Lubelskie Smakuj Życie!”

Opieką medialną 10. edycję objęli: Polskie Radio Lublin, Katolickie Radio Zamość, Telewizja Kablowa Zamość Video-Kadr, „Nowy Kurier Zamojski”, „Skafander” oraz portale informacyjne: roztocze.net i ezamosc.pl.

Książka i możliwość czytania, to jeden z największych cudów ludzkiej cywilizacji
                                                                                                                                    Maria Dąbrowska


Zadanie zrealizowano w ramach projektu : „Książka drogą do wyobraźni – X Zamojski Festiwal Książki”

                                                                                                                                                                                                                                                                        Karolina Fidler-Niemczuk
Dział Rozwoju, Analiz i Działalności Wydawniczej