Bilet wizytowy

Bilet wizytowy, potocznie nazywany wizytówką, to najczęściej mała kartka papieru, kartonu bądź brystolu o kształcie prostokąta, w układzie poziomym. Na jego awersie umieszczane są dane osobowe właściciela, telefon, adres, także dane firmy, zakładu oraz instytucji, bo i one posiadają bilety wizytowe. Dawniej, treść często wzbogacana była znakiem herbowym, a w przypadku firm znakiem graficznym, logo zakładu, instytucji oraz jej nazwę. Rewers przez długie lata pozostał czysty, jako miejsce na lapidarną korespondencję. W obecnej dobie, w okresie dominacji biznesu, różnego rodzaju konferencji, rewers służy bardzo często do przedstawienia informacji o firmie, jej charakterze, rodzaju oferowanych usług i ich zakresie.
Wizytówki odgrywały i odgrywają również dzisiaj bardzo ważną rolę w naszym życiu codziennym, ułatwiając kontakty towarzyskie, przyjacielskie czy zawodowe. Prawdopodobnie są one wynalazkiem chińczyków. To z Chin już w średniowieczu przywędrowały do Europy, konkretnie do Włoch – Wenecji oraz do Francji. Do Polski dotarły w XVIII wieku i szybko zyskały bardzo dużą popularność. Stały się powszechną formą utrzymywania kontaktów międzyludzkich i tym samym nieodłącznym elementem życia codziennego.
Rozwój kontaktów handlowych, przemysłowych, dyplomatycznych, jak też naukowo-kulturalnych, wymusił konieczność posługiwania się biletami wizytowymi, już nie tylko w skali lokalnej, ale też krajowej i międzynarodowej. Bilet wizytowy pełni też funkcję informacyjną, mówi o właścicielu, kim jest, jaki urząd czy firmę reprezentuje. Pozwala na nawiązywanie kontaktów i utrwala je.
Podczas dużych imprez, spotkań, konferencji czy przyjęć, nie sposób jest wszystkich wszystkim przedstawić. Bilet wizytowy w znaczący sposób ułatwia rozwiązanie tego problemu.
Jak sama nazwa wskazuje bilety wizytowe były ściśle związane z wizytami i rewizytami. Stosowano je zarówno w kontaktach zawodowych czy urzędowych, jak też w prywatnych. Wręczano je nowo poznanym osobom, dołączano do przesyłanych kwiatów, upominków, prezentów. Służyły do utrzymywania krótkiej korespondencji i wymiany informacji. Szczególnie wykorzystywano je przy składaniu wizyt, życzeń bądź kondolencji.
Przy wręczaniu biletów wizytowych obowiązywał ceremoniał, którego zasady były bardzo ściśle przestrzegane. Przewidywały one, że osoba której złożono wizytę, składa rewizytę lub przesyła swój bilet wizytowy, co było równoznaczne ze złożeniem wizyty. Jeżeli ktoś przyszedł niezapowiedziany i nie zastał gospodarzy w domu, pozostawiał swoją wizytówkę z nadłamanym lewym górnym rogiem.Z biegiem czasu wykształcił się też zwyczaj polegający na zamieszczaniu na biletach wizytowych znaków informacyjnych, na przykład „p.p.” co oznaczało „dla przedstawienia się”, „z.p. N.R.” oznaczające „ z powinszowaniem Nowego Roku”. Wręczane bilety wizytowe powinny być czyste, bez najmniejszych uszkodzeń. Należy je składać w dyskretny sposób po zakończeniu rozmowy, posiłku. Niegrzeczne jest dokonywanie tego przy stole czy też w trakcie posiłku.  Po otrzymaniu wizytówki powinniśmy ją przeczytać i dopiero schować do portfela.
Korespondencję na wizytówce zaczynamy na pierwszej stronie lub pod imieniem i nazwiskiem, kończąc na odwrocie. Korespondencji umieszczanych na wizytówkach nie podpisujemy. Osobie starszej wręczamy bilet wówczas, gdy o niego poprosi.
Bilety wizytowe mogą być bardzo miłymi obiektami kolekcjonerskimi. Dostarczają nam wiedzy o ich posiadaczach, ich pracy zawodowej, zwyczajach czy też zainteresowaniach.
Różnorodna forma graficzna, edytorska, bogate zdobnictwo i liternictwo może dostarczać nam wielu wrażeń poznawczych i estetycznych.

Stanisław Rudy

Na wystawie prezentowane są bilety wizytowe ze zbiorów Stanisława Rudego i Krzysztofa Wróblewskiego.