fot. Poddębski Henryk

Akademickie tradycje Zamościa sięgają XVI wieku. Po latach świetności Akademii Zamojskiej (1594-1784) został tylko budynek – trwa rewitalizacja. Pierwsze próby reaktywacji uczelni wyższej z Zamościu podejmowane były już w 1918 roku. Nadzieje przyniósł koniec XX wieku. W 1997 roku utworzono Wyższą Szkołę Zarządzania i Administracji. Rok później powołano Wyższą Szkołę Humanistyczno-Ekonomiczną. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Zamościu została utworzona na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 7 czerwca 2005 r. Od 1 października 2009 roku na mocy uchwały Rady Ministrów z 29 września 2009 roku uczelni nadano imię Szymona Szymonowica.

PWSZ im. Szymona Szymonowica w Zamościu prowadziła zajęcia dydaktyczne na poziomie pierwszego stopnia studiów licencjackich i inżynierskich oraz studiów podyplomowych. Uczelnię tworzyły Instytut Humanistyczny, Instytut Przyrodniczo-Techniczny oraz Instytut Matematyki i Technologii Innowacyjnych. W 2007 roku Uczelnia odkupiła od miasta budynek, który przeznaczono na Dom Studenta.
11 października 2007 r. podczas trzeciej Inauguracji Roku Akademickiego na ręce JM Rektora prof. dr hab. Waldemara Martyna przekazano sztandar PWSZ w Zamościu. Sztandar Uczelni został ufundowany przez Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Zamościu „PRO ACADEMIA”.
Również w roku 2007 powołano wydawnictwo uczelniane „Facta Simonidis”, które w 2008 roku wydało pierwszy numer zeszytów naukowych.
Od 1 września 2019 roku, na mocy rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, PWSZ w Zamościu zmieniła nazwę na: Uczelnia Państwowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu.

Rok 2021 zapisał się w historii Zamościa jako rok przywrócenia miastu Akademii Zamojskiej. Wszyscy wyrażamy nadzieję, że nie tylko z nazwy.