źródło Facebook

Róża z Żółtowskich Zamoyska, córka Andrzeja i Wandy z Czetwertyńskich, żona ostatniego XVI Ordynata Jana Tomasza Zamoyskiego nazywana jest przez mieszkańców Zamojszczyzny Aniołem Dobroci. Urodziła się 3 czerwca 1913 roku. Podczas II Wojny Światowej wraz z mężem aktywnie angażowała się w działalność Rady Głównej Opiekuńczej i Polskiego Czerwonego Krzyża. Swój przydomek „Anioł Dobroci” otrzymała za uratowanie około 460 dzieci z obozu dla przesiedleńców w Zwierzyńcu. Poruszona losem dzieci przetrzymywanych w obozie nakłoniła męża do interwencji w tej sprawie u dowódcy SS na dystrykt zamojski Odilo Globocnika. Janowi Zamoyskiemu udało się uzyskać zgodę na wypuszczenie najmłodszych dzieci w wieku do 7 lat. Dla uratowanych, często chorych i wycieńczonych pobytem w obozie dzieci założyła szpital i ochronkę. Po wyleczeniu w miarę możliwości starano się przekazać je pod opiekę krewnych lub szukano dla nich rodzin zastępczych.
Po zakończeniu wojny Ordynacja Zamojska została zlikwidowana, Zamoyscy utracili majątek, a Jan Zamoyski został skazany na 25 lat więzienia. Dla utrzymania siebie i dzieci Róża Zamoyska rozpoczęła pracę w szpitalu jako pielęgniarka, pomagała także matce prowadzić kiosk warzywny. Dopiero po złagodzeniu sytuacji po 1956 r. i wypuszczeniu męża po 8 latach pobytu w więzieniu, udało jej się uzyskać względną stabilizację życiową.

Zginęła w Warszawie 15 października 1976 r. w wypadku autobusowym.