za „Universum” Mord w Hotelu (Proces hr. Ronikiera)
Bogdan Jaxa-Ronikier, pisarz, dramaturg i publicysta urodził się 28 sierpnia 1873 roku w Korytnicy. Po zdaniu matury wyjechał na studia do Drezna. Uczył się także w Berlinie i Lipsku. Edukację ukończył w 1899 roku na wydziale matematyczno-filozoficznym uniwersytetu w Monachium.
Zajmował się również twórczością literacką. Swoje utwory publikował głównie w prasie warszawskiej: „Wędrowcu”, „Kurierze Illustrowanym” i „Kurierze Codziennym”, ale też w krakowskim „Życiu”. Opinię obiecującego literata przyniosły mu obyczajowe utwory dramatyczne. Używał pseudonimu Gryfita.
Po powrocie do kraju redagował tygodnik „Kurier Świąteczny”.
MORDERCA CZY OFIARA?
Cieniem na jego osobie kładą się wydarzenia z 1910, kiedy został oskarżony o zabójstwo swego szwagra Stanisława Chrzanowskiego (motywy dość niejasne – pisano o sprawach majątkowych, jak i rzekomych kontaktach homoseksualnych). Morderstwa dokonano w hoteliku Pokoje meblowane Zawadzkiego przy Marszałkowskiej 112 w Warszawie. Po długim i chętnie opisywanym w prasie procesie poszlakowym skazano go w 1914 na 11 lat ciężkich robót i dożywotnie zesłanie. Część badaczy uważa, że Ronikier padł ofiarą spisku.
Wywózki w głąb Rosji jednak uniknął. Wojnę przesiedział w warszawskim więzieniu. W 1918 zbiegł do Austrii. Deportowany do Polski w roku 1923. Osadzony ponownie, wyszedł na wolność w 1927, ułaskawiony przez prezydenta Mościckiego. W roku 1933 wydał swą najgłośniejszą książkę Dzierżyński, czerwony kat.
Pod koniec lat trzydziestych stracił wzrok. Historia nietuzinkowego żywota Bogdana Marii Wincentego Jaxy-Ronikiera kończy się 4 stycznia 1956 roku w Zamościu. Tu zmarł i został pochowany.
