„Pejzaże” – biuletyn publicystyczno-informacyjny ZW ZSMP w Zamościu. Pierwszy numer ukazał się w listopadzie 1983 roku. Drugi w grudniu. Kolejnych pięć (?) po kilkuletniej przerwie. Dwa w 1986 roku i trzy w roku 1987. Łącznie 7 numerów. Uwagę pierwszych dwóch numerów pisma przykuwają okładki z grafiką Stanisława Pasiecznego.
Oddajemy do rąk Czytelników pierwszy numer „Pejzaży” – pisma publicystyczno-informacyjnego wydawanego przez ZW ZSMP w Zamościu. Pisma, którego powstania oczekiwano od dawna, a które z przyczyn niezależnych od zespołu redakcyjnego, przez długo okres czasu nie mogło trafić do Czytelników.
Pragniemy, aby „Pejzaże” po przez swoją otwartość na szeroką współpracę stały się pismem młodzieży całej Zamojszczyzny. Dlatego wdzięczni będziemy zarówno za uwagi dotyczące zawartości pierwszego numeru jak i za propozycje tematyczne do następnych numerów „Pejzaży”. Wszystkich chętnych zapraszamy do współpracy. – czytamy w słowie od redakcji.
W numerze znajdziemy obszerny artykuł Z przeszłości prasy na Zamojszczyźnie Andrzeja Kędziory. Taką sobie zabawę [sztuką] proponował na łamach „Pejzaży” Paweł Dudziński [również w kolejnym numerze]. Witold Kornet rozmawia z Zofią Kosiorek, malarką, nauczycielką zamojskiego plastyka. Treść rozmowy ilustrowana jest fotografią artystki i reprodukcjami jej prac autorstwa Marka Jawora. W Pejzażach Zamojszczyzny zaprezentowano trzy wiersze Arnolda Słuckiego, poety urodzonego w Tyszowcach. Fragmenty wspomnień Kajakiem do Konstantynopola ilustrowane fotografiami Andrzeja Bąka opublikowała Alina Mazurek-Bilińska. Numer pierwszy czasopisma zamyka wiersz Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.
W drugim numerze „Pejzaży” znajdziemy wiersz Marka Grechuty Patrz już wszyscy poszli. Do kolejnych numerów pisali Barbara Gałówna, Zbigniew Dmitroca, Ryszard Bartosz, Jolanta Pazderska, Paweł Dudziński. Gazeta zamieszczała zdjęcia, m.in. Marka Jawora. W numerze drugim były to zdjęcia cerkwi w Hrebennem.
Zespół redakcyjny tworzyli: Ryszard Bartosz, Paweł Dudziński, Jan Goździuk, Marek Jawor, Andrzej Kędziora, Witold Kornet, Małgorzata Mazurek, Stanisław Pasieczny, Jolanta Pazderska. Redakcja mieściła się przy ul. Zamenhoffa 5. Drukiem zajmował się Zakład Poligraficzny nr 4 w Zamościu drukarni LZGraf. im. PKWN w Lublinie. Nakład numeru 600 egzemplarzy.
Kolejny znany numer „Pejzaży” pojawił się dopiero w 1986 roku. Miał zmieniony format, winietę, liczbę stron. Inny był też nakład (500 egz.). Numer 2(4) ukazał się w grudniu. Redakcję tworzyli Ryszard Nowosadzki (redaktor naczelny), Stanisław Lipczyński i Wiesław Milewski. Gazetę drukował LZGraf w Zakładzie nr 8 w Tomaszowie Lubelskim. Z zamieszczonej w numerze kroniki ZSMP dowiadujemy się, że: zlot przewodniczących organizacji odbył się w Suścu, w Łukowej zorganizowano Olimpiadę Wiedzy Rolniczej, w dniach 26.09-12.10 odbywały się w Zamościu Dni Turystyki Młodzieżowej, w których wzięło udział 260 osób, pod numerem 32-60 działał młodzieżowy telefon zaufania, Młodzieżowym Dyrektorem Roku został Jerzy Pasieka – dyrektor Krajowej Państwowej Komunikacji Samochodowej w Hrubieszowie, 19 października tele-dyskotekę w Tomaszowie Lubelskim prowadził Marek Sierocki.
Rok później ukazały się trzy numery czasopisma. Nakład pierwszego numeru zwiększono do 750 sztuk. Wydawcą była Młodzieżowa Agencja Kultury ZSMP w Zamościu. Redakcja przeprowadziła się na Plac Jana Zamoyskiego 1. Kolejne dwa numery 2(6) i 3 (7) datowane na czerwiec-lipiec 1987 roku poświęcone były XII Zamojskiemu Latu Teatralnemu. Miały zmieniony format i identyczne okładki w różnej kolorystyce. Zmniejszono też nakład do 500 egzemplarzy. W numerze drugim o Zamościa romansie z Melpomeną pisał Wacław Szymański. Bogdan Pardus rozmawiał ze Stanisławem Rudym, dyrektorem WDK i Komisarzem Zamojskiego Lata Teatralnego. Wydanie zamykał wiersz Pieśń dziadkowa o lecie Krzysztofa Konopy i grafiki Eliota [Jerzego Lipca]. W wydanym tydzień później numerze trzecim znajdziemy podsumowanie pierwszego tygodnia XII ZLT. Byliśmy oczarowani – czytamy w tekście Wacława Szymańskiego. Na łamach gazety z Adamem Hanuszkiewiczem rozmawia Waldemar Kaźmierczak. Numer wieńczy wiersz Lato z siarką Krzysztofa Konopy ilustrowany drzeworytem autorstwa Stanisława Pasiecznego i grafika Eliota.
Był to najprawdopodobniej koniec „zamojskiego pejzażowania”. Drukiem ostatnich dwóch numerów „Pejzaży”, najprawdopodobniej z uwagi na tematykę [XII Zamojskie Lato Teatralne], zajmował się Wojewódzki Dom Kultury w Zamościu.
Piotr Piela
Opracowano na podstawie zbiorów Czytelni Regionalnej i Ogólnej Książnicy Zamojskiej im. Stanisława Kostki Zamoyskiego w Zamościu.
