Pomniki Historii ustanawiane są od 1994 r. Do dziś (2021 r.) to najwyższe wyróżnienie nadano 107 zabytkom. Znajdują się wśród nich obiekty o szczególnych wartościach materialnych i niematerialnych oraz znaczeniu dla dziedzictwa kulturowego naszego kraju. Do grona pomników historii należą obiekty architektoniczne, krajobrazy kulturowe, układy urbanistyczne, zabytki techniki, obiekty obronne, parki i ogrody, cmentarze, miejsca pamięci istotnych wydarzeń lub postaci historycznych oraz stanowiska archeologiczne.

Pomnik Historii jest jedną z pięciu form ochrony zabytków. Rangę pomnika historii podkreśla fakt, że jest on ustanawiany przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej specjalnym rozporządzeniem na wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W treści  rozporządzenia wyszczególnia się cechy zabytku świadczące o jego najwyższej wartości, określa  jego granice i zamieszcza schematyczną mapkę obiektu. Zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 8 września 1994 roku na liście najcenniejszych obiektów o szczególnym znaczeniu dla historii i kultury narodowej znalazł się Zamość.